Η κόπρος του Αυγεία

Είναι μια φράση που στην εποχή που ζούμε έχει εντελώς αλληγορική σημασία που τη λέμε συνήθως για να υποδηλώσουμε – τονίσουμε τη μεγάλη διαφθορά που επικρατεί στο χώρο στον οποίο αναφερόμαστε. Πως λέμε π.χ. ότι στο χώρο της Υγείας, ΚΕΕΛΠΝΟ κλπ βρωμάει και ζέχνει (όπως ακούγεται στην εξεταστική της Βουλής) από σκάνδαλα υπερτιμολογήσεων φαρμάκων, διασπάθιση εκατομμυρίων, διορισμούς υμετέρων κλπ.

Κι επειδή πολλοί αγνοούν την πραγματική της σημασία της φράσης αξίζει να πούμε δυο λόγια για το ιστορικό της.

Μια φορά κι έναν καιρό λοιπόν σύμφωνα με τη μυθολογία μας, τη Wikipedia και το Google που μας δίνουν τα στοιχεία, ήτανε ένας βασιλιάς στην αρχαία Ήλιδα στην Πελοπόννησο, ο Αυγείας που είχε κληρονομήσει πολλά κοπάδια από τον πατέρα του και είχε και ένα τεράστιο στάβλο με τρεις χιλιάδες βόδια ο οποίος στάβλος όμως για πάνω από τριάντα χρόνια δεν είχε καθαριστεί από την κοπριά των ζώων που σωρευόταν εκεί, και αποτελούσε κίνδυνο για την υγεία των κατοίκων της περιοχής, λένε μάλιστα ότι είχε πέσει και λοιμός.

Ο πονηρός Ευρυσθέας ο βασιλιάς της Τίρυνθας (Πελοπόννησος πάλι) που δεν χώνευε τον Ηρακλή τον εξάδελφό του ( σε ένα ξέσπασμα τρέλας είχε σκοτώσει την οικογένειά του), επιδιώκοντας τη φυσική του εξόντωση με τους άθλους που του αναθέτει, αλλά και για να τον ταπεινώσει, του δίνει εντολή να πάει στο βασίλειο του Αυγεία και μέσα σε μια ημέρα να καθαρίσει τους στάβλους από την επί τριάντα και πάνω χρόνια σωρευμένη κοπριά, βέβαιος ότι στην καλύτερη περίπτωση ο Ηρακλής θα έσκαγε από τη βρωμιά αφού μόνο με χειρωνακτική εργασία μπορούσε να αδειάσει ο στάβλος, και στη χειρότερη, δεν υπήρχε περίπτωση να τα καταφέρει. 

Κατεβαίνει στην Ήλιδα ο Ηρακλής και χωρίς να αναφέρει στον Αυγεία ότι τον στέλνει ο Ευρυσθέας, του λέει ότι αναλαμβάνει να διώξει την κοπριά από το στάβλο μέσα σε μόνο μια ημέρα, υπό τον όρο ότι θα λάβει ως αμοιβή το ένα δέκατο των ζώων. Ο Αυγείας που ξέρει ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατο αφού ούτε μπουλντόζες ούτε φορτηγά υπήρχαν τότε, γελάει από μέσα του και συμφωνεί. Ο Ηρακλής βάζει το μυαλό του να δουλέψει, και καθώς διαπιστώνει ότι η περιοχή με το στάβλο βρίσκεται ανάμεσα σχεδόν σε δυο ποτάμια τον Αλφειό και τον Πηνειό συλλαμβάνει το σχέδιο, παίρνει το Φιλέα το γιο του Αυγεία για μάρτυρα, ανοίγει (μία εκδοχή) τρύπες στο στάβλο (τι στάβλος, 3000 βόδια χώραγε), και με την … θεϊκή (αφού ήταν ημίθεος) δύναμη που διαθέτει αλλά και τη βοήθεια της θεάς Αθηνάς κατά μια άλλη εκδοχή εκτρέπει τα νερά του Αλφειού και του Πηνειού και τα περνάει μέσα από το στάβλο που δεν αφήνουν ούτε ίχνος από κοπριά,

Αυτή ήταν η Κόπρος του Αυγεία/ου, αλλά ας δούμε και τη συνέχεια που λίγο ενδιαφέρον παρουσιάζει: Ο Αυγείας που δεν περίμενε τέτοια εξέλιξη ( δεν ήταν και νοικοκύρης παναθεμά τον, κληρονομιά τα βρήκε!) και του έρχεται ο ουρανός σφοντύλι αρνείται να δώσει την συμφωνημένη αμοιβή στον Ηρακλή, μπλέκουν στα δικαστήρια κλπ κλπ. Προτού βγει η απόφαση ο Αυγείας που στο μεταξύ έχει μάθει τη συμφωνία Ηρακλή - Ευρυσθέα διώχνει το Φιλέα και τον Ηρακλή από την Ήλιδα ( τη γράφουν και Ίλιδα). Ο μύθος λέει πως χρόνια αργότερα ο Ηρακλής κατακτά την Ήλιδα και σκοτώνει τον Αυγεία, άλλος ότι τον συγχωρεί, άλλος ότι τον παραδίδει στο Φιλέα κλπ

Και επειδή όλοι οι μύθοι έχουν τη δική τους σημασία, εδώ έχουμε το συμβολισμό της κάθαρσης από τη βρωμιά που υπάρχει στην ανθρώπινη ψυχή, και τα νερά των ποταμών την κάθαρση συμβολίζουν.

Αλλά και για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος, ο μύθος λέει ότι τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο, πρέπει να βάζει το μυαλό του να δουλεύει, να το στύβει για να βρει λύσεις, να δουλεύει με σχέδιο, με πρόγραμμα. Στην εικόνα που την πήρα από το Google (Χείλων) ο Ηρακλής εκτρέπει τον Αλφειό.