Τουρκία, τα Σεπτεμβριανά του 1955

H 6 του Σεπτέμβρη είναι η μαύρη επέτειος των τραγικών γεγονότων που  προκάλεσαν οι Τούρκοι στον ελληνισμό  της Πόλης κυρίως, αλλά και  της Σμύρνης στις 6 και 7 Σεπτέμβρη του 1955. 

             Κατευθυνόμενος τουρκικός όχλος οπλισμένος με τσεκούρια, λοστούς και ρόπαλα, κασμάδες και φτυάρια, μπιτόνια βενζίνης κλπ,  είχε εξαπολυθεί τότε εναντίον των Ελλήνων αξιωματικών του κλιμακίου (ΝΑΤΟ) της Σμύρνης και των οικογενειών τους αλλά και ολοκλήρου του ελληνικού στοιχείου και στην Πόλη, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας, προβαίνοντας σε βιασμούς ανδρών και γυναικών, βανδαλισμούς και εξανδραποδισμούς, καταστροφές των περιουσιών τους και άλλα θεάρεστα. 

              Τα ελληνικά ΜΜΕ και η τότε κυβέρνηση προσπάθησαν να υποβαθμίσουν το θέμα, που όμως δεν μπορούσε να κουκουλωθεί και να περάσει απαρατήρητο, και γίνανε  κάποιες διαμαρτυρίες τις πρώτες ώρες, προαναγγέλλοντας και κινητοποιήσεις σωματείων για συγκεντρώσεις που θα εκφράζανε την αγανάκτηση του κόσμου.

                             Σημαδιακή όμως υπήρξε και για μένα εκείνη η ημέρα, καθώς δεκαεννιάχρονος τεχνίτης Σοβατζής τότε, ήμουν γενικός γραμματέας του σωματείου μου των σοβατζήδων – Σύνδεσμος Αμμοκονιαστών Αθηνών –  συμμετείχα με την υπογραφή μου για λογαριασμό του σωματείου μου σε έγγραφη διαμαρτυρία 22 ακόμα σωματείων του Εργατικού Κέντρου Αθηνών για τις τουρκικές αυτές  ωμότητες σε βάρος του ελληνικού στοιχείου η οποία δημοσιεύτηκε στις πρωινές εφημερίδες της επομένης.

 Κατά το  απόγευμα που πήγα στο  γραφείο του σωματείου μου στο Εργατικό Κέντρο και προτού προλάβω να ανοίξω τα χαρτιά για τη συνήθη γραφική εργασία, να σου δυο Ασφαλίτες από το «Συνδικαλιστικό» της Ασφάλειας που κινητοποιήθηκε για να τρομοκρατήσει τα σωματεία και να μην γίνουν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας  – εκείνα τα χρόνια η Ασφάλεια παρακολουθούσε δημοσίως τα πάντα, των Πανεπιστημίων συμπεριλαμβανομένων με το περίφημο «Σπουδαστικό» – οι οποίοι άρχισαν να με επιπλήττουν και να με απειλούν επειδή είχα υπογράψει το κείμενο διαμαρτυρίας  μαζί με τα άλλα σωματεία.

        Τέλοσπάντων, άμαθος ακόμα από τα τερτίπια του μετεμφυλιακού κράτους και παρακράτους και άπειρος, αλλά και χωρίς να γνωρίζω φόβο – λόγω ηλικίας προφανώς – κατέληξα να τους επιπλήξω λέγοντάς τους: Καλά, δεν ντρεπόσαστε, Έλληνες αστυνομικοί που αντί να με επαινείτε γιατί συμμετέχω με τη διαμαρτυρία μου κατά των τουρκικών ωμοτήτων σε βάρος του ελληνισμού με απειλείτε κι από  πάνω;

Κι έτσι, εκείνη την ημέρα έμαθα από τους δυο αυτούς Ασφαλίτες του «Συνδικαλιστικού» ότι είμαι κομμουνιστής!

      Το ωραίο είναι ότι στην πρώτη συνεδρίαση του ΔΣ, και επειδή κυριαρχούσαν ακόμα στο συνδικαλιστικό κίνημα οι εμφυλιοπολεμικοί Μακρής πρόεδρος της ΓΣΕΕ και Λυκιαρδόπουλος πρόεδρος της Ομοσπονδίας Οικοδόμων, τα «άκουσα» και από τους δεξιούς συναδέλφους!

Και, έτσι για την ιστορία, να θυμίσω:

Οι Τούρκοι απέδωσαν στους κομμουνιστές τα γεγονότα, ο ισχυρισμός τους όμως κατέρρευσε αμέσως από τις αναφορές των ξένων πρεσβειών στις κυβερνήσεις τους, που καταλόγισαν τις ευθύνες στην Τουρκική κυβέρνηση και τον όχλο.

Το εγκληματικό πογκρόμ των Τούρκων εκείνη την ημέρα είχε ως αποτέλεσμα:

-Τον φόνο 16 και τον τραυματισμό 32 Ελλήνων.

- Τον βιασμό 12 Ελληνίδων.

- Τον βιασμό και την περιτομή πολλών ανδρών, αλλά
και την περιτομή πολλών ιερέων.

- Την καταστροφή και λεηλασία χιλιάδων ελ. εμπορικών καταστημάτων

-Την λεηλασία και καταστροφή χιλίων περίπου ελληνικών κατοικιών

- την καταστροφή εκκλησιών, εργοστασίων κλπ.

Την αξία των καταστροφών - εκτός από τους βιασμούς, φόνους και τραυματίες - η τότε κυβέρνηση Παπάγου υπολόγισε σε πεντακόσια εκατομμύρια δολάρια. Οι αποζημιώσεις όμως που δόθηκαν δεν κάλυψαν ούτε το 20%.